Gezichtspunt, dialoog, locatie en tempo
“POINT OF VIEW” is gebaseerd op een fundamenteel concept: dingen zien er anders uit, afhankelijk van wie er naar kijkt en vanuit welk perspectief. Gezichtspunten, zoals microscopen en telescopen, kunnen dingen onthullen die anders onopgemerkt zouden blijven.
Standpunt behandelt de volgende kwesties:
Wie is er aan het woord, de verteller of een personage?
Wiens ogen kijken naar de gebeurtenissen in het verhaal?
Tot wiens gedachten hebben de lezers toegang?
Van welke afstand worden de gebeurtenissen geobserveerd?
Er is een veelheid aan manieren om met deze vragen om te gaan en daarom is het gezichtspunt een tamelijk complexe kwestie.
Eerste persoon verhaal
Een verhaal verteld vanuit de eerste persoon wordt meestal verteld door een personage in het verhaal en bijna altijd door de hoofdpersoon. De verteller vertelt het verhaal van “wat ik deed” De verteller is getuige van het verhaal, en de lezer neemt het als zodanig waar.
Voorbeeld:
“La tristeza”, een kort verhaal van Rosario Barros Peña
“De leraar gaf me een briefje voor mijn moeder. Ik heb het gelezen. Ze zegt dat ze met haar moet praten omdat ik onwel ben. Ik legde het op het nachtkastje, onder de kom vol melk die ik ‘s ochtends voor haar achterliet. Ik heb de bevroren omelet die ik in de supermarkt had gekocht in de magnetron gedaan en de helft opgegeten. De andere helft legde ik op een bord op het nachtkastje, naast de kom melk.
Mijn moeder is nog steeds dezelfde, haar rode ogen starend zonder te zien en haar haar, niet langer glanzend, languit op het kussen. De kamer ruikt naar zweet, maar als ik het rolgordijn open doe schreeuwt ze naar me. Ze zegt dat als je de zon niet kunt zien het is alsof de dagen niet lopen, maar dat is niet waar. Ik weet dat de dagen lopen omdat de wasmachine vol vuile kleren zit en de vaatwasser nergens meer in past, maar ik weet het vooral door het verdriet op de meubels. Verdriet is een wit poeder dat alles vult. In het begin is het grappig. Je kunt erover schrijven, “jij dwaas die het leest”, maar de volgende dag kun je de woorden niet meer zien omdat er nog meer verdriet overheen ligt. De leraar zegt dat ik slecht ben omdat ik afgeleid ben in de klas en ik kan niet stoppen met denken dat op een dag dat witte poeder mijn moeder volledig zal bedekken en het zal mij bedekken. En als mijn vader terugkomt, zal het verdriet het “Ik hou van je” dat ik elke avond voor hem op de eetkamertafel schrijf, hebben uitgewist”.
Derde persoon verhaal
Bij het gebruik van de derde persoon is de verteller geen personage in het verhaal, maar een door de auteur gecreëerde stem om het verhaal te vertellen.
Voorbeeld:
“Better Than Burning” door Clarice Lispector.
Ze was lang, sterk, met veel haar. Moeder Clara had een donkere kin en diepe, zwarte ogen. Ze was het klooster ingegaan op verzoek van de familie: ze wilden haar beschut zien in de schoot van God. Ze gehoorzaamde.
Ze kwam haar verplichtingen zonder klagen na. De verplichtingen waren talrijk. En er waren de gebeden. Ze bad vurig. En hij ging elke dag biechten. Elke dag ontving hij de witte hostie die smolt in zijn mond.
Maar hij werd het beu om alleen tussen vrouwen te leven. Vrouwen, vrouwen, vrouwen.
Vertelling in de tweede persoon
Net als bij de derde persoon gebruiken verhalen die vanuit de tweede persoon worden verteld de stem van een verteller. Maar in de tweede persoon vertelt de verteller wat je deed of zei.
Voorbeeld:
“Winter Dagboek” door Paul Auster
Je denkt dat het je nooit zal overkomen, dat het je onmogelijk kan overkomen, dat je de enige persoon in de wereld bent bij wie deze dingen nooit zullen gebeuren, en dan, één voor één, beginnen ze je allemaal te overkomen, net zoals ze iedereen overkomen.
Je blote voeten op de koude vloer als je uit bed stapt en naar het raam gaat. Je bent zes jaar oud. Buiten valt de sneeuw en in de tuin worden de takken van de bomen wit.
DIALOOG
Aangezien het in het verhaal de personages zijn die met elkaar omgaan, hebben zij en niet de auteur de macht om andere personages te beïnvloeden. Dialoog is alles in fictie wat geen verhaal is. Met andere woorden, het is wat de personages “zeggen”. De beste manier om de lezer te laten zien hoe personages met elkaar omgaan, is ze met elkaar te laten praten. Als dat goed gebeurt, vergeet de lezer dat de mensen waarover hij leest een creatie zijn van de schrijver.
Dialoogconventies:
Het lange streepje, in het Engels, vertelt de lezer dat er iemand aan het woord is:
-Heb je mijn linkerschoen gezien?
-Kijk naar je rechtervoet.
Een van de belangrijkste conventies van de dialoog is het gebruik van krukken. In een dialoog voegen de meeste schrijvers krukken toe, ook wel attributies genoemd, die ons laten weten wie wat zegt. “Hij zei” is het meest gebruikte hulpmiddel.
LOCATIE, SETTING EN TEMPO
Behalve dat het de lezer in een fysieke plaats en tijd plaatst, kan het decor ook het emotionele landschap van een verhaal versterken en de sfeer en stemming ervan beïnvloeden. De setting speelt een grote rol in wie onze personages zijn, hoe ze zich kleden, hoe ze praten, hoe ze sociaal met elkaar omgaan, hoe ze werken, reizen, eten, enzovoort. Het is belangrijk op te merken dat mensen zich in hun natuurlijke omgeving op een bepaalde manier gedragen en het is belangrijk aandacht te besteden aan hoe je personages door hun omgeving worden beïnvloed.
Als het gaat om het tempo van een verhaal, is de meest gebruikelijke manier om de literaire tijd te manipuleren het samenpersen en uitzetten van de tijd, zodat die past bij wat je verhaal nodig heeft. De tijd stroomt voor onze personages, maar de schrijver kan bepalen hoe snel of langzaam hij stroomt. Schrijvers tonen in hun teksten niet elk moment van een plot, elk moment in het leven van een personage, van geboorte tot dood; in plaats daarvan gaan ze te snel, of laten ze zelfs stukken tijd weg die niet relevant zijn voor het verhaal en vertragen en vergroten ze in plaats daarvan de stukken die belangrijker zijn.
Een te snelle doorloop van een belangrijk deel van het boek kan ertoe leiden dat de lezer zich teleurgesteld of verward voelt. Evenzo kan een te langzame voortgang of aandacht voor irrelevante gebeurtenissen saai zijn.
ACTIVITEIT:
Plaats het vorige personage dat je hebt gemaakt in een specifieke omgeving: zijn of haar huis, werk, aan de bar met vrienden….
1 Comment
NIet geheel duidelijk of het hier over standpunt of gezichtspunt gaat.
Onduidelijk wat met ‘krukken’ wordt bedoeld: “van de dialoog is het gebruik van krukken. In een dialoog voegen de meeste schrijvers krukken toe, ook wel attributies genoemd”
Algemeen: de foto’s lijken wat random gekozen en sluiten niet echt aan bij de inhoud (niet alleen op deze pagina)